Działacz opozycyjny, związany z NSZZ „Solidarność”, Komitetem Obrony Robotników i Komitetem Helsińskim, członek redakcji pisma „Głos”, redaktor naczelny „Tygodnika Solidarność”, Prezes i założyciel Porozumienia Centrum, następnie Prawa i Sprawiedliwości, premier polskiego rządu w latach 2006–2007, doktor nauk prawnych.

Urodził się 18 czerwca 1949 roku na warszawskim Żoliborzu w rodzinie o patriotycznych tradycjach. W czasie II wojny światowej ojciec Rajmund działał w konspiracji, w Armii Krajowej. W 1944 brał udział w Powstaniu Warszawskim, za co został odznaczony krzyżem Virtuti Militari. Matka Jadwiga w 1941 roku wstąpiła do Szarych Szeregów. Brała udział jako sanitariuszka w akcji Burza.

W 1967 r. zdał maturę w Liceum Mikołaja Kopernika w Warszawie. W latach 1967–1971 studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim. Brał udział w wydarzeniach marcowych.
W roku 1976 obronił pracę doktorską „Rola ciał kolegialnych w kierowaniu szkołą wyższą”, której promotorem był profesor Stanisław Ehrlich. W latach 1971–1976 był zatrudniony jako pracownik naukowy w Instytucie Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego. W latach 1977–1981 pracował jako adiunkt na Uniwersytecie Warszawskim w filii w Białymstoku, a 1981 r. w Ośrodku Badań Społecznych Regionu Mazowsze NSZZ Solidarność.

Po wydarzeniach czerwcowych w 1976, zaangażował się w działalność opozycyjną. Był współpracownikiem KOR, działając w Biurze Interwencyjnym KOR, w redakcji pisma niezależnego „Głos”.

Uczestniczył w wydarzeniach Sierpnia 1980 r. Organizował Solidarność w Warszawie i Białymstoku. Był doradcą Regionu Mazowsze. Po 13 grudnia kontynuował konspiracyjną działalność związkową, w 1986 r. współredagował pismo „Głos”, współpracował z Międzyzakładowym Robotniczym Komitetem „Solidarności”. Od jesieni 1982 r. działał w Komitecie Helsińskim. Od 1983 r. współpracował z Tymczasową Komisją Koordynacyjną. W 1986 r. został kierownikiem Biura Społecznego TKK, od 1988 r. sekretarzem Krajowej Komisji Wykonawczej. W 1988 r. wszedł do Komitetu Obywatelskiego, uczestniczył w rozmowach okrągłego stołu.

4 czerwca 1989 r. został senatorem RP z województwa elbląskiego, w lecie tego roku Lech Wałęsa powierzył mu wraz z Lechem Kaczyńskim rozmowy na temat powołania rządu z solidarnościowym premierem. Doprowadziły one do powołania rządu Tadeusza Mazowieckiego. W październiku 1989 r. został naczelnym redaktorem „Tygodnika Solidarność”. W 1990 r. założył Porozumienie Centrum i został jego Prezesem. Na czele tej partii stał do 1998 r. a od 1999 r. był jej Prezesem Honorowym. W 2001 r. wraz z Lechem Kaczyńskim powołał Prawo i Sprawiedliwość. W 2002 r., po wyborze Lecha Kaczyńskiego na Prezydenta Warszawy został jej Prezesem. W latach 1991–1993 i od 1997 jest Posłem na Sejm RP. W latach 2006–2007 był Prezesem Rady Ministrów.